Katarakt dünyada ki en yaygın görme azalması sebebidir.Göz anatomisinde bahsettiğimiz gibi ışık dış ortamdan geçerken gözün saydam tabakalarından geçer.
Görüntünün oluşması için önce ışığın kornea dediğimiz gözün en öndeki saydam tabakasından geçmesi gerekir. Daha sonra bu ışık diğer bir saydam doku olan gözdeki lensten geçer ve retinaya ulaşır. Lens şeffaf, her iki tarafı bombeli bir yapıdır. Göze gelen ışığın kırılıp görüntünün görme merkezine odaklanmasını sağlar.
Lens hayat boyu saydam olması gerekir, herhangi bir dönemde saydamlığını yitirirse bu duruma katarakt adı verilir.
Işığın retinaya ulaşmasında problem çıkartarak, kontrastı azaltarak kişinin görmesinde zorluk oluşturur. Gözdeki lens saydamlığını yitirerek buzlu cam yapısını alır.
Bir insan nasıl buzlu camdan baktığı zaman görüntüyü puslu görür, kataraktı olan kişide de normalde gördüğü görüntü puslu, buzlu, sisli bir hal alır.
İleri evrelerde olgunlaşmış bir katarakt kişinin görüntüsünü sadece ışığı fark edeceği bir seviyeye kadar indirebilir.
Bu kadar ilerlemiş bir kataraktı olan kişiye bakan kişi göz bebeğinde siyahlık yerini beyaz bir görüntüyü fark edebilir.
Kataraktın Sebebi Nedir?
Gözümüzdeki lensin saydamlığını yitirmesine yol açacak bir çok sebep vardır. Bunların içinde en önemlisi yaşımızın ilerlemesidir.
Yaşımızın ilerlemesi ile birlikte lensin su içeriği azalır ve lens proteinlerinin miktarı artar. Bu durumda lens sertleşir, esnekliği azalır ve sonuç olarak lensin saydamlığı gittikçe azalır.
Diğer önemli bir neden artan yaş ile maruz kalınan güneş ışınlarıdır. Güneş gözlüğü takmadan güneşin ultraviyole yani mor ötesi ışınlarına maruz kalan göz aslında bir savunma mekanizması olarak lensini saydam halden buzlu cam haline sokar ki retinaya daha çok zarar verici ışık gelmesin.
Çünkü retinaya gelen bu zararlı ışınlar daha ilerde anlatacağımız sarı nokta hastalığına yol açar.
Katarakt oluşturan sebeplerden biri de travmadır. Göze dışarıdan künt veya sivri bir cisim çarpması ile göz içindeki lens yer değiştirerek veay hiç yer değiştirmeyerek bulunduğu yerde saydamlığını kaybedebilir.
Katarakt oluşmasına yol açabilecek daha nadir görülen sebepler arasında kişinin kortizonlu ilaç kullanması sayılabilir. Kortizonlu ilaç damla şeklinde kullanıldığı zaman katarakta yol açtığı gibi hap şeklinde ağızdan kullanıldığı zamanda katarakt oluşumuna yol açabilmektedir.
Kalıtsal metabolik hastalıklar yeni doğan bebeklerde doğuştan olan katarakta sebebiyet verirken erişkinde de şeker hastalığı, tiroid hastalığı gibi birçok sistemik hastalık katarakta yol açabilmektedir. Sistemik hastalıklardan özellikle şeker hastalığında şeker seviyesi normal sınırlarda tutulur ise katarakt gelişimi yavaşlar.